De recente Europese parlementsverkiezingen hebben de regering in Italië een stevige boost gegeven in hun strijd tegen Brussel. Salvini meent op basis van deze uitslag een een stevig democratisch mandaat te hebben en lanceerde mede daarom de Mini-BOT. Deze ‘parallelle munt’ is een manier om financiële autonomie weer terug te veroveren en is Brussel een doorn in het oog. Volgens Engelen is deze Italiaanse actie een logische reactie op structurele weeffouten in het ontwerp van de EU. “De EU is in feite een ordoliberaal systeem” dat met name “multinationals bevoordeeld” en “verzorgingsstaten steeds meer uitgemergeld achterlaat”, zo zegt hij in dit gesprek met Ad Verbrugge. Toch hebben deze weeffouten niet alleen consequenties voor het Zuiden van Europa. Ook Nederland heeft behoorlijk wat laten liggen in nasleep van de financiële crisis en dat kan ons duur komen te staan. In dit gesprek analyseert Engelen de huidige financiële situatie en draagt hij de broodnodige oplossingen aan.

Ad Verbrugge in gesprek met Hans Boutellier, directeur van het Verwey-Jonker Instituut en hoogleraar Veiligheid en Veerkracht (VU), over de actualiteit van zijn boek Het seculiere experiment, dat onlangs in een nieuwe uitgave verscheen.

Er wordt nogal eens verondersteld dat we in een amoreel tijdperk leven, waarin we ons zogenaamd niets gelegen laten aan hoe een ander zich gedraagt of wat hem of haar drijft zolang er geen extreme grenzen worden overtreden. Maar schijn bedriegt, zegt Hans Boutellier in zijn boek Het seculiere experiment. Hoewel we misschien wel zouden willen dat de moderne mens vrij is om het leven in te richten zoals die dat zelf wil blijkt de praktijk weerbarstiger. Onder andere door de versterkende invloed van sociale media wordt duidelijk dat we juist in een hypermoreel tijdperk leven. Wat de ander doet en denkt komt in onze tijd juist meer en meer onder het vergrootglas te liggen. Hoe zijn we in deze paradoxale situatie aanbeland? In dit gesprek met Ad Verbrugge gaat Hans Boutellier in op een typisch Nederlands bestuursideaal genaamd pragmacratie, en hoe dit naast allerlei positieve effecten ook de ideale voedingsbodem blijkt te zijn voor allerlei tegenstrijdige sociaalpolitieke spanningen in onze tijd.

In dit gesprek bespreken Marcel Schmeier, leraar en onderwijsadviseur, en Ad Verbrugge de zin en onzin van onderwijsvernieuwingen. In het bijzonder richten ze zich op het zogenoemde ‘curriculum.nu’. Veel leraren zijn volgens Schmeier nog te weinig op de hoogte van deze aanstaande veranderingen. En dat terwijl er veel op het spel staat. Een belangrijke aanklacht zijn nieuwe vormen van kansenongelijkheid. Doordat de plannen zich minder richten op kennisoverdracht zijn er zorgen dat kinderen uit lager opgeleide gezinnen achterblijven in de klas. De leraar veronderstelt dan te snel dat kinderen bepaalde stof well zullen beheersen, wat verderop in het leerproces weer voor problemen zorgt. Tegelijk ziet Schmeier dat leraren zich meer en meer bewust zijn geworden van de bedreiging voor hun vak. Ze willen juist het eigenaarschap over hun vak terugnemen en laten steeds luider van zich horen. Is het genoeg om het tij te keren?

Recentelijk presenteerde de commissie Van Rijn een kritisch rapport over de bekostiging van het hoger onderwijs. De analyse is helder: veel problemen binnen het hoger onderwijs worden veroorzaakt door intransparante bekostigingsstructuren, perverse prikkels en een doorgeslagen marktwerking. Volgens de commissie is de rek er uit en moet er nú iets gebeuren om de kwaliteit van het onderwijs op peil te houden. De kritische en urgente toon is bij veel docenten en onderwijsexperts in goede aarde gevallen. Echter, niet iedereen vindt dat de aanbevelingen van de oud staatssecretaris ver genoeg gaan. Ad Verbrugge, filosoof en voorzitter van Beter Onderwijs Nederland, vertelt in dit gesprek bij Voor de Ommekeer dat het rapport nog te veel blijft hangen in technocratische oplossingen, en daarmee voorbij gaat aan wat écht ontbreekt: een integrale visie op het doel van het onderwijs in Nederland. Zonder een duidelijk beeld hiervan kunnen problemen voortkomend uit bijvoorbeeld verengelsing en internationalisering niet goed worden aangepakt. David van Overbeek voelt hem aan de tand.